Nhận biết các loại mụn ở nách và cách điều trị hiệu quả

Mụn ở nách có thể gây khó chịu, đau rát, ngứa ngáy và ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày cũng như sự tự tin của bạn. Vậy, các loại mụn ở nách là gì?

1. Các loại mụn ở nách thường gặp

Mụn ở nách có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và nguyên nhân riêng:

Mụn trứng cá ở nách

Đặc điểm:

• Tương tự mụn trứng cá trên mặt hoặc lưng, có thể là mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn sẩn đỏ, mụn mủ, hoặc thậm chí là mụn bọc, u nang.
• Mụn có thể gia tăng về số lượng theo thời gian. Tuy nhiên mụn trứng cá thường chỉ gây khó chịu nhẹ, ít gây đau nhức.
• Người có da da dầu, đổ mồ hôi ở nách dễ bị nổi mụn trứng cá hơn.

Nguyên nhân:

Do lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Tác nhân gây mụn có thể là mồ hôi, tế bào chết, bụi bẩn hoặc dầu thừa ở vùng da dưới hai bên cánh tay. Hoạt động của vi khuẩn sẽ khiến cho mụn trứng cá ở vùng nách bị sưng đau nhiều hơn.

Nhọt và Cụm nhọt:

Đặc điểm:

• Nhọt là một khối sưng đỏ, đau, có mủ, phát triển từ một nang lông bị viêm nặng. Cụm nhọt là nhiều nhọt tập trung lại thành một khối lớn hơn, gây đau đớn dữ dội và có thể kèm theo sốt, ớn lạnh.
• Bên trong tổn thương có dịch mủ, bên ngoài mụn nhọt có viền đỏ bao quanh.

Nguyên nhân:

Do da bị nhiễm khuẩn gây ra. Tác nhân gây mụn thường là vi khuẩn Staphylococcus aureus (tụ cầu khuẩn vàng) là một loại vi khuẩn gram dương phổ biến. Vi khuẩn này gây ra rất nhiều bệnh da liễu nguy hiểm như mụn nhọt, chốc lở, áp xe, viêm nang lông.

Mụn nách do viêm nang lông

Tình trạng viêm xảy ra ở lỗ chân lông hay cổ nang lông khiến cho da nổi mụn giống như mụn trứng cá.

Đặc điểm:

• Các nốt mụn nhỏ, đỏ, đôi khi có mủ ở trung tâm, xuất hiện xung quanh nang lông (chân lông).
• Vùng nách có cảm giác ngứa, rát hoặc đau nhẹ.
• Mụn có xu hướng tái phát sau khi được điều trị.

Nguyên nhân:

Thường do nang lông bị tổn thương (cạo, nhổ, tẩy lông không đúng cách) tạo điều kiện cho vi khuẩn (Staphylococcus aureus), nấm (Malassezia) hoặc đôi khi là virus xâm nhập và gây viêm. Mồ hôi và môi trường ẩm ướt cũng làm tình trạng nặng thêm.

Áp xe tuyến mồ hôi mủ:

Đặc điểm:

Đây là một tình trạng viêm mạn tính và tái phát của tuyến mồ hôi (tuyến apocrine), thường biểu hiện bằng các nốt sần, cục u sâu dưới da, áp xe, đường hầm (fistula) và sẹo xấu ở nách, bẹn, dưới vú. Các nốt mụn thường rất đau và có thể vỡ ra chảy mủ.

Nguyên nhân:

Phức tạp, liên quan đến di truyền, rối loạn miễn dịch, tắc nghẽn nang lông tuyến apocrine, và yếu tố nội tiết. Béo phì, hút thuốc, tiền sử gia đình có thể làm tăng nguy cơ. Đây là một tình trạng nghiêm trọng cần được chẩn đoán và điều trị y tế chuyên sâu.

Viêm da tiếp xúc:

Đặc điểm:

Phát ban đỏ, ngứa, có thể kèm theo mụn nước nhỏ li ti hoặc sần.

Nguyên nhân:

Do da nách tiếp xúc với chất gây dị ứng (ví dụ: hương liệu, chất bảo quản trong lăn khử mùi, xà phòng, chất liệu vải tổng hợp) hoặc chất gây kích ứng.

Mụn nách do lông mọc ngược

Đặc điểm:

Thường thì mụn sẽ có màu đen, là màu của các sợi lông bên trong. Người bị mụn có thể bị ngứa nhẹ đến vừa và ít có cảm giác đau đớn…

Nguyên nhân:

Lông mọc ngược là tình trạng các sợi lông không thể đâm qua da ra bên ngoài. Thay vào đó lông sẽ cuộn tròn ở bên trong các nang lông. Cơ thể sẽ coi đó là một “vật thể lạ”, dẫn đến phản ứng viêm, gây mẩn đỏ, sưng, đau, hoặc mụn mủ nhỏ.

2. Nguyên nhân chung khiến mụn mọc ở nách

Dù là loại mụn nào, vùng nách cũng có những yếu tố chung làm tăng nguy cơ hình thành mụn:

• Vệ sinh kém: Không tắm rửa sạch sẽ, để mồ hôi và vi khuẩn tích tụ.
• Môi trường ẩm ướt: Nách là nơi thường xuyên đổ mồ hôi, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Ma sát: Quần áo bó sát, chật chội hoặc chất liệu vải thô ráp gây ma sát liên tục lên da nách, làm tổn thương nang lông.
• Sản phẩm chăm sóc cơ thể: Lăn/xịt khử mùi có chứa cồn, hương liệu, muối nhôm... có thể gây bít tắc lỗ chân lông hoặc kích ứng da.
• Phương pháp tẩy lông không đúng cách: Cạo, nhổ, wax lông sai kỹ thuật có thể gây tổn thương nang lông, dẫn đến viêm nang lông hoặc lông mọc ngược.
• Rối loạn nội tiết tố: Sự thay đổi hormone có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến bã nhờn và tuyến mồ hôi.
• Sức đề kháng yếu: Cơ thể suy yếu dễ bị nhiễm trùng hơn.

3. Cách điều trị mụn ở nách tại nhà

Với các trường hợp mụn nhẹ (mụn trứng cá, viêm nang lông nhẹ), bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Giữ vệ sinh sạch sẽ: Tắm rửa hàng ngày bằng xà phòng dịu nhẹ, không mùi, đặc biệt chú ý vùng nách. Lau khô nách sau khi tắm hoặc đổ mồ hôi.
• Sử dụng sản phẩm trị mụn nhẹ: Sản phẩm chứa Benzoyl Peroxide hoặc Salicylic Acid: Giúp làm sạch lỗ chân lông, giảm vi khuẩn. Sản phẩm chứa AHA/BHA: Hỗ trợ tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, làm thông thoáng da.
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát: Ưu tiên chất liệu cotton thấm hút mồ hôi tốt.
• Ngừng hoặc thay đổi sản phẩm khử mùi: Tạm thời ngưng dùng lăn/xịt khử mùi hoặc chuyển sang loại không mùi, không cồn, dành cho da nhạy cảm.
• Chườm ấm (đối với nhọt nhỏ): Giúp giảm đau, thúc đẩy quá trình gom mủ để nhọt nhanh lành hoặc vỡ tự nhiên.

4. Điều trị can thiệp y khoa

Đối với các loại mụn nặng, dai dẳng hoặc áp xe tuyến mồ hôi mủ, bạn cần đến sự thăm khám và điều trị của bác sĩ da liễu:

Thăm khám và chẩn đoán:

Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định chính xác loại mụn, nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng.

Thuốc bôi theo toa:

• Thuốc kháng sinh bôi: Đối với nhiễm trùng do vi khuẩn.
• Retinoids bôi: Giúp điều hòa sừng hóa, ngăn ngừa tắc nghẽn (đối với mụn trứng cá).

Thuốc uống theo toa:

• Kháng sinh đường uống: Đối với nhiễm trùng nặng (nhọt, cụm nhọt, áp xe).
• Thuốc kháng viêm: Giảm sưng đau.
• Thuốc điều hòa miễn dịch/hormone: Đối với Áp xe tuyến mồ hôi mủ.

Thủ thuật y khoa:

• Chích rạch dẫn lưu mủ: Áp dụng cho nhọt, áp xe lớn để loại bỏ mủ và giảm áp lực, giúp vết thương nhanh lành.
• Phẫu thuật: Đối với các trường hợp Áp xe tuyến mồ hôi mủ nặng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật loại bỏ các đường hầm và tuyến bị tổn thương.
• Liệu pháp laser: Có thể được sử dụng để giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn hoặc hỗ trợ điều trị Áp xe tuyến mồ hôi mủ.

5. Cách phòng ngừa mụn ở nách hiệu quả

Để giảm thiểu nguy cơ mụn xuất hiện và tái phát ở nách, bạn nên tuân thủ các nguyên tắc sau:

Vệ sinh cá nhân đúng cách

• Tắm rửa hàng ngày, đặc biệt sau khi hoạt động ra nhiều mồ hôi.
• Sử dụng xà phòng tắm dịu nhẹ, không gây kích ứng.
• Luôn lau khô vùng nách sau khi tắm.
• Giặt sạch và phơi khô đồ dùng cá nhân (quần áo, khăn tắm, ga giường) dưới ánh nắng để diệt khuẩn.

Chọn trang phục phù hợp

Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, chất liệu thấm hút mồ hôi (như cotton). Tránh quần áo bó sát, chất liệu tổng hợp.

Lựa chọn sản phẩm khử mùi cẩn thận:

• Ưu tiên các sản phẩm không chứa cồn, không mùi, không chứa muối nhôm quá cao.
• Sử dụng các loại lăn/xịt khử mùi dành cho da nhạy cảm.

Tẩy lông đúng cách

• Nếu cạo lông, hãy dùng dao cạo sắc, kem cạo lông và cạo theo chiều lông mọc để giảm kích ứng nang lông.
• Cân nhắc các phương pháp tẩy lông ít gây tổn thương như triệt lông vĩnh viễn bằng laser nếu tình trạng viêm nang lông tái phát nhiều.

Kiểm soát mồ hôi

• Nếu bạn bị ra mồ hôi quá nhiều, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về các phương pháp kiểm soát mồ hôi như sử dụng chất chống mồ hôi mạnh hơn hoặc tiêm botox.
• Hạn chế vận động mạnh khi vùng nách còn đang viêm để tránh mồ hôi làm bít tắc lỗ chân lông, lâu lành hơn.

Duy trì lối sống lành mạnh

• Ăn uống đủ chất, tăng cường rau xanh, trái cây để giúp da khỏe; hạn chế đồ dầu mỡ, cay nóng, chất kích thích.
• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Không dùng chung đồ cá nhân với người khác, nhất là người có tiền sử bị nổi mụn ở nách.

Tổng kết lại: Mụn ở nách, dù là loại nào, cũng đều là dấu hiệu cho thấy vùng da này cần được chăm sóc đặc biệt. Đừng chủ quan hay tự ý xử lý, đặc biệt là khi các nốt mụn sưng to, đau nhiều hoặc tái đi tái lại.

Phòng khám Da liễu Thẩm mỹ Thái Hà với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, sẵn sàng thăm khám, chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho tình trạng mụn ở nách của bạn, giúp bạn lấy lại sự thoải mái và tự tin.